Sosyal Güvenlik Kurumu prim, yaş ve sigortalılık süresi başlıkları altında belirlemiş olduğu şartları sağlayan tüm Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına emekli maaşı bağlar. Söz konusu maaşlar kişilerin hizmet dökümlerine göre değişiklik göstermektedir.
Sosyal Güvenlik Kurumu emeklilik şartlarını bazı durumlar da esnetebilir. Kişi rahatsızlıkları sebebi ile çalışamayacak duruma geldi ise bu kez emeklilik şartlarında değişiklik yapılır ve ilgili kişiye malulen emeklilik hakkı tanınır. Peki, malulen emeklilik tam olarak ne anlama gelir? Kimler, hangi şartlarda malulen emekli olabilir? 2024 malulen emeklilik maaşı ne kadar? İşte konuya dair tüm merak edilenler…
MALULEN EMEKLİLİK NEDİR, KİMLERİ KAPSAR?
Çalışma gücünü kaybeden kişiler için kullanılan malullük sıfatı, 5510 sayılı Kanun’un 25’inci maddesi doğrultusunda tanımlanmıştır. Söz konusu kanunun ilgili maddesinde belirtilmiş olanlara göre çalışma gücünün en az yüzde 60’ını kaybeden kişiler devlet tarafından ‘malul’ olarak değerlendirilir. Bu kişiler belirli şartlar çerçevesinde emekli olup, malulen emeklilik maaşı alabilir.
Malulen emeklilik için kişinin hastalık, kaza, iş kazası veyahut da bir meslek hastalığı sebebi ile çalışma gücünü kaybetmiş olması gerekir. Bu sebeplerden birinin veyahut da birkaçının olması, kişinin malulen emekliliğe hak kazanmasına aracılık eder.
MALULEN EMEKLİLİK ŞARTLARI NELERDİR?
Malulen emeklilik için malullük durumunun yanı sıra farklı şartların da sağlanıyor olması gerekmektedir. Yani kişi çalışma gücünü kaybettiyse ancak Sosyal Güvenlik Kurumu’nun belirlemiş olduğu diğer şartları sağlamıyor ise bu durumda malulen emeklilik için başvuru oluşturması mümkün değildir.
Malulen emeklilik ile ilgili yasalar çerçevesinde belirlenmiş olan başvuru şartları şu şekilde sıralanabilir:
- Kişinin en az 10 yıllık sigortalılık süresinin olması,
- Kişinin en az bin 800 günlük priminin olması,
- Çalışma gücünde en az yüzde 60 oranında kayıp yaşanmış olması,
- Çalışma gücü kaybının sigortalı çalışma hayatının başlangıcından sonra gerçekleşmiş olması.
MALULİYET DURUMU NASIL TESPİT EDİLİR?
Çalışma gücünde kayıp yaşayan ve bu durumu resmiyete dökmek isteyen kişilerin bir sağlık merkezinden destek almaları gerekmektedir. Ancak bu desteğin öncesinde Sosyal Güvenlik Kurumu İl/ İlçe Müdürlüklerine başvuruda bulunulmalıdır. Yazılı olarak yapılan başvurunun adından Sosyal Güvenlik Kurumu kişiye bir sevk belgesi verecektir. Söz konusu hastane sevkinin sağlanmasının ardından Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş bir sağlık kurumuna gidilmeli ve sağlık kontrolünden geçilmelidir.
MALULEN EMEKLİLİK MAAŞI BAŞVURUSU İÇİN GEREKEN BELGELER
Malulen emeklilik maaşının bağlanması için Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvuruda bulunan kişilerin ilgili yetkililere bazı evrakları da teslim etmeleri gerekmektedir. Söz konusu başvuru evrakları ise şu şekilde sıralanabilir:
- İşe giriş bildirgesi,
- İşten ayrılış bildirgesi,
- İşe giriş sağlık raporu veyahut da beyanı,
- Malulen emeklilik için düzenlenmiş olan sevk onayı,
- Sağlık kurulu raporu.
2024 YILINDA MALULEN EMEKLİLİK MAAŞI NE KADAR OLDU?
Tıpkı normal emeklilik maaşlarında olduğu gibi malulen emeklilik maaşlarında da prim gün sayısı başta olmak üzere pek çok parametre ödeme tutarlarını etkilemektedir. Sosyal Güvenlik Kurumu malulen emeklilik taleplerini kişi bazında değerlendirmekte ve dolayısı ile maaşlarda kişinin hizmet dökümüne bağlı olarak hesaplanmaktadır.
Malulen emeklilik maaşı hesaplama işleminde aylık bağlama oranı hizmet akdi ile çalışan sigortalılar için 7200 günlük prim üzerinden hesaplanırken diğer sigortalılar için 9000 günlük prim üzerinden hesaplanır. 2024 yılı için belirlenmiş olan en düşük malulen emeklilik maaşı tutarı 10 bin TL’dir.