Sosyal güvenlik mevzuatına göre 1/10/2008 öncesinde bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık yardımlarından yararlanmış kız çocukları, 1/10/2008 tarihinden sonraki sürelerde de sigortalı, emekli veya evli olmamaları kaydıyla yaş şartı aranmaksızın sosyal güvencesi bulunan anne/babası üzerinden sağlık hizmeti (provizyon) alabiliyor.
Erkek ve kız çocukları lise ve dengi öğrenim veya çıraklık eğitimi/işletmelerde meslekî eğitim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurana kadar ve ayrıca lise veya yüksekokuldan mezun oldukları tarihten itibaren 20/25 yaşını geçmemek şartıyla iki yıl süreyle daha anne/babası üzerinden sağlık hizmetlerinden yararlanabiliyor.
GSS KAPSAMINDA OLMAK NE DEMEK?
25 yaşın altındaki çocuklar bu sürelerin ardından primleri kendileri tarafından ödenmek üzere GSS kapsamına alınmaktadır. Sonrasında gelir testi için Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına (SYDV’ye) başvursalar bile, aynı hanede yaşayan anne/babanın hatta varsa büyükanne/büyükbabanın da geliri dikkate alınarak, aile içinde kişi başına düşen gelir miktarı asgari ücretin üçte birinden fazla çıktığı taktirde, her ay için 600,08 TL (2024 yılı itibariyle) tutarındaki GSS primini kendilerinin ödemesi gerekiyor.
GSS BORCU NEDİR?
GSS’li çocuklar için yapılan gelir testi sırasında aile bireylerinin harcamaları, taşınır ve taşınmazları ile bunlardan doğan hakları dikkate alınarak kişi başına düşen gelir tespit edilmektedir. Sonuçta gelir anne/babanın geliri olmasına rağmen GSS borcu işsiz olan ve hiçbir geliri olmayan gence çıkartılmaktadır.
Aile içindeki gelire bakılarak prim borcu çıkartılıyorsa, bu borcun gelirin sahibi olan kişilere yani anne/babaya çıkartılmaması ve neden çocuğa çıkartıldığının sorgulanması gerekiyor. Eğer GSS prim borcu işsiz çocuğa çıkartılacaksa, GSS kapsamına alınan gencin kendi gelirine bakılmaması ve neden aile içindeki toplam gelire bakıldığının sorgulanması gerekiyor.
GSS BORCU ÖDENMEZSE NE OLUR?
Sağlık yardımlarından yararlanabilmeleri için GSS borçlarının 60 günü aşmaması gereken çocuklar, borçları bu süreyi aştığında acil durumlar dışında sağlık hizmetlerinden faydalanamıyor. Ayrıca, diğer GSS borçlularına olduğu gibi, bu işsiz çocuklara da ödeme emri gönderiliyor.
GSS borçluları aleyhine haciz işlemlerine geçilip geçilmeyeceği bilinmemektedir. Ancak, GSS borçlusu olan işsiz gencin sigortalı olarak çalışmaya başlaması durumunda, 6183/79. maddeye göre maaşına haciz bildirisi gönderilerek borçların tahsil edilmesi mümkündür.