Tarım işçileri, birden fazla mevzuat kapsamında çalışmaktadır. Bunlardan en önemlisi 4857 Sayılı İş Kanunu’dur. 2003 yılında yürürlüğe giren bu kanun, tarım işçilerini de kapsayarak çalışma hayatında önemli düzenlemeler getirdi. Tarım işçilerinin çalışma koşullarını da düzenleyen bu kanunla, tarım işçileri, ücret ve fazla mesai ücreti alma hakkına sahip oldu. Haftalık dinlenme hakkına ve iş kazası ile meslek hastalığı sigortası da bu kanun kapsamında yer alıyor.
İzin konusunda da tarım işçilerine bazı haklar tanıyan kanunda, işçiler yine analık ve babalık izin hakkına da sahiptir. Ancak, İş Kanunu'nda tarım işçileri için bazı istisnalar da bulunmaktadır. Örneğin, tarım işçileri için haftalık çalışma süresi 45 saate kadar uzatılabilir.
2024 NİSAN AYINDA CUMHURBAŞKANLIĞI GENELGESİ YAYIMLANDI
Mevsimlik Tarım İşçileriyle ilgili de yakın bir tarihte Cumhurbaşkanlığı Genelgesi yayımlandı. 2024/5 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi, 27 Nisan 2024 tarihinde yürürlüğe girerek, mevsimlik tarım işçilerinin çalışma ve yaşam koşullarını iyileştirmeyi amaç edindi. Genelge kapsamında mevsimlik tarım işçileri için:
- Barınma ve ulaştırma imkanları sağlanmakta,
- Çocuklarının eğitimi için gerekli düzenlemeler yapılmakta,
- Sağlık hizmetlerine erişim kolaylaştırılmakta ve
- Sosyal güvenlik hakları korunmaktadır.
Çocuklar için önemli bir düzenleme
Söz konusu genelge, özellikle zor koşullar altında ailesinin yanında bulunmak zorunda kalan mevsimlik işçilerin çocukları için bir düzenlemeye de imza attı.
İl milli eğitim müdürlükleri, geçici yerleşim alanlarında eğitim ve sosyal faaliyetler için oluşturulan merkezi, öncelikle çocuklar için etkin bir eğitim merkezi olarak kullanmaya özen gösterecek. Mevsimlik tarım işçilerinin zorunlu eğitim çağındaki çocuklarının eğitimlerinin devamı konusunda Milli Eğitim Bakanlığının ilgili yönergeleri ve genelgeleri uygulanacak ve ayrıca çocukların okul kıyafetleri ve malzemeleri valiliklerce sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları aracılığıyla temin edilecek. İl milli eğitim müdürlükleri, mevsimlik tarım işçilerinin çocuklarının daimi ikametgahlarındaki okullarına döndüklerinde öğrenme kayıplarını telafi etmek amacıyla yetiştirme eğitimleri de düzenleyecek.
2925 Sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik
Mayıs 1984 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelik ile tarım işçilerinin pek çok hakkı düzenlenmiştir.
Yönetmeliğin Önemli Maddeleri:
- Sigortalılık: Sigortalılık koşulları, başlangıcı ve sonu, sigortalılık süresi, prim ödeme yükümlülüğü, prim oranları ve prim ödeme şekli gibi konularda düzenlemeler içerir.
- Sağlık Hizmetleri: Sağlık hizmeti sunumu, sağlık karnesi verilmesi, ilaç ve tedavi masraflarının karşılanması gibi konularda düzenlemeler içerir.
- Malullük Sigortası: Malullük aylığı alma şartları, malullük derecelerinin tespiti, malullük aylığı miktarı ve ödeme şekli gibi konularda düzenlemeler içerir.
- Yaşlılık Sigortası: Yaşlılık aylığı alma şartları, yaşlılık aylığı miktarı ve ödeme şekli gibi konularda düzenlemeler içerir.
- Ölüm Sigortası: Göçmen aylığı alma şartları, göçmen aylığı miktarı ve ödeme şekli gibi konularda düzenlemeler içerir.
- İşsizlik Sigortası: İşsizlik ödeneği alma şartları, işsizlik ödeneği miktarı ve ödeme şekli gibi konularda düzenlemeler içerir.
- Denetleme: Kanun ve Yönetmelik hükümlerinin denetimi ile ilgili usul ve esasları düzenler.