HABER MERKEZİ / Sermayesinin tamamı Belediyeye ait bir şirkette çalışan bir işçinin askerlik borçlanması kıdem tazminatı hesabında dikkate alınır mı?
1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesinde; "Bu Kanuna tabi işçilerin hizmet akitlerinin: 1. İşveren tarafından bu Kanunun 17 nci maddesinin II numaralı bendinde gösterilen sebepler dışında, 2. İşçi tarafından bu Kanunun 16 ncı maddesi uyarınca, 3. Muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyle, 4. Bağlı bulundukları kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulu kurum veya sandıklardan yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla; 5. 506 Sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları veya aynı Kanunun Geçici 81 inci maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kendi istekleri ile işten ayrılmaları nedeniyle, Feshedilmesi veya kadının evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kendi arzusu ile sona erdirmesi veya işçinin ölümü sebebiyle son bulması hallerinde işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet aktinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir. Bir yıldan artan süreler için de aynı oran üzerinden ödeme yapılır..." hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen kanuni koşulların gerçekleşmesi halinde, işverence işçiye kıdem tazminatı ödenmesi gerekmektedir.
Ayrıca, 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanununa göre, işçilerle işverenler arasında hizmet akdinden, toplu iş sözleşmesinden veya İş Kanununa dayanan her türlü hak iddialarından doğan hukuk uyuşmazlıklarının kesin olarak çözüme bağlanması görev ve yetkisi iş mahkemelerine ait bulunmaktadır.
Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğünün bu konudaki görüşü
Konuyla ilgili olarak, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğünün 24.01.2025 tarihli ve E-74073113-045.02-276726 sayılı görüş yazısında; "Bilindiği üzere, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 26/01/1994 tarihli, Esas No:1993/9-663, Karar No:1994/15 2 sayılı Kararında; "14. maddenin bu hükümleri birlikte gözönünde tutulduğu takdirde, değişik kamu kuruluşlarında ve bu arada askerlikte geçen hizmet sürelerinin birleştirilmesi, kıdem tazminatının ödeneceği tüm haller hakkında değil, işçinin sadece yaşlılık veya malullük aylığı yada toptan ödeme almak amacıyla hizmet akdini feshetmesi halinde söz konusu olabilecektir. Şayet hizmet akdi 14. maddesinin dördüncü fıkrasında belirtilen şekilde feshedilmemiş ise, borçlanılan askerlik süresinin kıdem tazminatı hesabın da nazara alınması olanağı yoktur. Yargıtay Dokuzuncu Hukuk Dairesinin ve Hukuk Genel Kurulu'nun yerleşik görüş ve uygulaması da bu doğrultudadır." denilmektedir.
Bu itibarla, belediyelerin sermayesinin tamamına sahip olduğu şirketlerinde görev yapanların, iş akdinin emeklilik, malullük veya toptan ödeme almak amacıyla feshedilmiş olması halinde askerlik borçlanma sürelerinin kıdem tazminatı hesabında dikkate alınması gerektiği mütalaa edilmektedir." İfadelerine yer verilmiştir.
Sonuç olarak yukarıda yer verilen mevzuat hükmü ve Cumhurbaşkanlığının mezkûr görüş yazısı çerçevesinde askerlik borçlanma sürelerinin kıdem tazminatı hesabından dikkate alınması gerekmektedir.
