Sosyal Güvenlik Kurumu emekli olmak isteyen kişilerin yaş, sigortalılık süresi ve prim gibi şartları sağlamalarını istemektedir. Genel çerçevede 3 temel şarta bağlı olarak emeklilik durumu bazı hallerde ise farklı şartlar çerçevesinde gerçekleşebilir.
Sosyal Güvenlik Kurumu istisnai durumlarda kişinin erken emekli olmasına müsaade tanımaktadır. ‘Malulen emeklilik’ olarak da bilinen bu emeklilik durumu, arama motorlarına da sık sık konu olmaktadır. Özellikle kanser hastalarının malulen emekli olup olamayacakları birçok kişi tarafından merak edilmektedir. Peki, malulen emeklilik nedir, şartları nelerdir? Kimler malulen emekli olabilir? İşte konuya dair ayrıntılar…
‘MALULEN EMEKLİLİK’ NE ANLAMA GELİR?
Malulen emekliliğe sebep olan faktörlere geçmeden önce malulen emekliliğin ne anlama geldiğini açıklamakta fayda vardır.
Malulen emeklilik; meslek hastalığı veyahut da iş kazası sebebi ile çalışma gücünün en az yüzde 60’ını kaybeden kişileri kapsayan bir haktır. Bu hakkın devreye girebilmesi için ise çalışma gücü kaybına yol açan durumun işe başladıktan sonra gelişmiş olması gerekir.
İş kazası ve meslek hastalıklarının yanı sıra çalışma hayatı başladıktan sonra ortaya çıkan bazı hastalıklar da kişinin malulen emekli olmasına aracılık edebilir. Söz konusu hastalıklar ise Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından belirlenmiştir.
MALULEN EMEKLİLİK ŞARTLARI NELER?
Kişinin malulen emekli olabilmesi için iş gücü kaybı şartının yanı sıra farklı şartları da sağlıyor olması gerekmektedir. Çalışma gücünün en az yüzde 60’ını kaybetmiş olan kişinin malulen emekli olabilmesi şu kriterlere de bağlıdır:
- Kişinin en az 10 yıllık sigortasının bulunması,
- Kişinin toplamda bin 800 günlük uzun vadeli sigorta primlerinin ödenmiş olması,
- Kişinin işte maluliyet sebebi ile ayrılmış olması,
- Maluliyet durumunun işe girdikten sonra oluşması,
- Kişinin prim borcunun bulunmaması.
MALULEN EMEKLİLİK BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?
Malullük durumu sebebi ile emekli olmak isteyen kişinin öncelikle maluliyet durumun tespiti için Sosyal Güvenlik İl/ İlçe Müdürlüklerine yazılı olarak başvuruda bulunması gerekir. Sonrasında ise kişi kurum tarafından sağlık kuruluna sevk edilir. Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu raporunun incelenmesi ile birlikte kişinin malul olup olmadığına kanaat getirilir. Sonrasında ise kurum tarafından maaş bağlama işlemleri başlatılır.
MALULEN EMEKLİLİK BAŞVURUSU İÇİN GEREKEN EVRAKLAR
Malulen emeklilik başvurusunda bulunmak isteyen kişiler SSK’lı veyahut da Bağ- KUR’lu ise şu evrakları ibraz etmelilerdir:
- İşten ayrılma bildirgesi (İşi bıraktıktan 10 gün sonra başvuruda bulunanlar için),
- Tahsis başvuru ve taahhüt belgesi.
- Malulen emekli olmak isteyen kişi Emekli Sandığı’na bağlı ise şu belgeleri ibraz etmelidir:
- Malulen emekliliğe sevk onayı,
- Sağlık kurulu raporu.
KANSER HASTALARI MALULEN EMEKLİ OLABİLİRLER Mİ?
Kanser hastalarının malulen emekli olup olamayacakları birçok kişi tarafından merak edilen bir konudur. Günümüzde hem ülkemizde hem de dünya genelinde artan kanser vakalarından ötürü hem sağlıkları hem de geçimleri sıkıntıya düşen birçok kişi, maddi açıdan bir nebze olsun rahatlayabilmek adına bu konuya yönelik sorgulamalarda bulunurlar.
Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği’nde 2015 yılında yapılmış olan değişikliğe göre kanser hastalarına bazı ayrıcalıklar tanınmıştır. Yönetmeliğe konu olan değişikliğe göre kanser hastaları başvurmaları halinde isimlerine düzenlenen sağlık kurulu raporu ile 18 ay boyunca ‘malul’ olarak kabul edilmektelerdir. Ancak bunun teşhisin, maluliyet başvurusundan 1 yıl önce konulmuş olması gerekmektedir.
Kanser hastalarının 18 ay boyunca malul sayılmaları durumu, kanserin türüne göre değişiklik göstermektedir. Kimi kanser türleri için bu süre daha uzun veyahut da daha kısa olabilir. Son olarak kanser hastalarında malulen emeklilik için yüzde 60’lık çalışma gücü kaybı aranmamak ile birlikte 1800 günlük prim ve 10 yıllık sigortalılık süresi kriterleri göz önünde bulundurulur.