HABER MERKEZİ/Kamu kurumlarının tamamında istihdam edilen 1.224.882 kadrolu işçinin yaklaşık 600 bini toplu sözleşme kapsamındadır. Ekonomik şartların ve enflasyon rakamının yüksek seyretmesi önceki toplu sözleşmede elde edilen önemli kazanımların buharlaşması bu yılki yapılacak toplu sözleşme pazarlığının çetin geçeceğini gösteriyor.
Bundan önceki toplu sözleşmede işçi tarafı beklenenin ötesinde bir zam almıştı. Hatta işçi sendikaları dahi aldıkları zamma şaşırmıştı. Ancak 2023 yılı Mayıs ayında imzalanan önceki toplu sözleşmede Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek yoktu. Bakan Şimşek 2023/284 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile 04.06.2023 tarihinde Hazine ve Maliye Bakanı olarak atanmıştı. Dolayısıyla bu toplu sözleşmede önceki Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati'nin pırıltılı gözleri olmayacak.
Ayrıca ekonomik programda yoktu. Bakan Şimşek'in katı istikrar politikası ve düşürülemeyen enflasyon rakamları düşünüldüğünde 2025-2026 yıllarını kapsayacak toplu sözleşmenin çok çetin geçeceği anlaşılıyor. İşçi kesiminin grev kartını masaya süreceğinden emin değiliz. Ancak istediklerini de 2023 yılında olduğu gibi rahat alacaklarından emin değiliz.
Kamu harcamalarındaki artışın enflasyonu tetikleyeceği dikkate alındığında hedeflenen enflasyon rakamı pazarlıkta belirleyici olacaktır. Bu rakamın çok üstünde bir zam alınması zor gürülüyor.
Bu kapsamda Türk-İş ve Hak İş teknik toplantıları sürdürüyor ve tekliflerini hazırlıyorlar. Talepler henüz netleşmedi. Yine de konfederasyonlar öncelikle “taban ücret artışı” istiyor. Onun üzerine yüzdelik zam yapılmasını talep ediyor. Kamuda en düşük işçi ücreti 37-38 bin lira. En düşük memur maaşı ise 43 bin 726 lira. Öncelikle bu farklılığın giderilmesini isteniyor. Mühendis, mimar, yazımcı gibi unvanlı personelin ücret düzenlemesi üzerinde de ayrıca çalışılıyor.
2023’deki sözleşme mayıs ayında imzalanmıştı. Sendikalarda, bu yılki görüşmelerde sürecin Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ’in tutumuna göre ilerleyeceği yorumları yapılıyor. Şimşek’in gerek asgari ücret, gerek maaş ve aylıklara yönelik tutumuna dikkat çekiliyor.
Aralık ayı verilerine göre, kamu kurumlarının tamamında istihdam edilen kadrolu işçi sayısı ise 1.224.882’dir. Bu sayının 600 bin civarı toplu sözleşme kapsamında görev yapmaktadır. Ancak toplu sözleşme diğerleri içinde belirleyici olacaktır.
Açıklanan bu sayıların;
1- 213.722’si genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde,
2- 44.081’i YÖK, üniversiteler ve yüksek teknoloji enstitülerinde,
3- 53.685’i özel bütçeli diğer idarelerde,
4- 1.460’ı düzenleyici ve denetleyici kurumlarda,
5- 6.592’si sosyal güvenlik kurumlarında,
6- 177.139’u döner sermayeler ve kefalet sandıklarında,
7- 2.884’ü diğer kamu idarelerinde,
8- 45.831’i 233 sayılı KHK kapsamında yer alan KİT’lerde (Bağlı ortaklıklar dahil),
9- 113’ü özelleştirme programında yer alan kuruluşlarda (Sümer Holding ve TDİ’yi kapsamaktadır.),
10- 5.964’ü özel kanunu bulunan kuruluşlar (Özel kanunu bulunan kuruluşlar TRT, PTT, TÜRKSAT A.Ş., ASFAT A.Ş., Türk Reasürans A.Ş., USHAŞ, MKE A.Ş. ve İller Bankası A.Ş.’dir.)
11- 3.169’u il özel idarelerinde,
12- 29.662’si belediyeler ve bağlı kuruluşları ile mahalli idare birliklerinde,
13- 640.580’i BİT’lerde, istihdam edilmektedir.
