Sosyal Güvenlik Kurumu’nun idaresinde olan uygulamalar, birçok kişi tarafından yakından takip edilmektedir. Güncel uygulamaların kimleri, hangi yönden kapsadığı, vatandaşın uygulamaya ilişkin yükümlülükleri, milyonlarca kişi tarafından merak edilmektedir.
Sosyal Güvenlik Kurumu uygulamaları arama motorlarına sık sık konu olmaya devam ederlerken son dönemlerde kuruma yönelik öne çıkan sorgulamalardan birinin de ‘çalışılmadığına dair bildirim’ başlığı olduğu görülmüştür. Peki, bu bildirim hangi durumlarda ve neden yapılır? İşte konuya dair tüm merak edilenler…
‘ÇALIŞILMADIĞINA DAİR BİLDİRİM’ NE ANLAMA GELİR?
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun yönetiminde olan bazı uygulamalarda kurumun yanı sıra konunun muhatabının da bazı adımlar atması gerekir. Bu kapsamda karşı taraftan talep edilen adımlardan biri de çalışılmadığına dair bildirim olarak karşımıza çıkmaktadır.
4/1 A kapsamında çalışan sigortalı işçilerin iş kazası, doğum, meslek hastalığı ve normal hastalık gibi durumlarda Sosyal Güvenlik Kurumu ilgili işçi için geçici iş göremezlik ödeneği uygulamasını devreye alır. Bu uygulamanın işleyebilmesi yani ödemenin gerçekleşebilmesi için ise çalışılmadığına dair bildirim yapılması gerekmektedir. Bu bildirim işçi yararına işveren tarafından yapılmalıdır.
ÇALIŞILMADIĞINA DAİR BİLDİRİM YAPILMAMASI HALİNDE NE OLUR?
İşverenin çok çeşitli faktörlerin etkileri ile çalışamayacak durumda olan işçisi için çalışılmadığına dair bildirim yapmaması halinde birtakım ceza uygulamaları devreye girer. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından 5510 sayılı Kanun’un ilgili maddesi gereğince istenilen bu bildirimin gecikmesi durumunda sigortalı çalışan başına asgari ücretin 10’da 1’i, hiç yapılmaması durumunda ise güncel asgari ücretin yarısı kadar idari para cezası kesilir. Cezalar, işçi başına ve aylık olacak şekilde sisteme girilir.
ÇALIŞILMADIĞINA DAİR BİLDİRİM YAPILMAZSA İŞ GÖREMEZLİK PARASI ÖDENİR Mİ?
Meslek hastalığı, hastalık, doğum ve iş kazası gibi durumlarda 4/1 A kapsamında olan sigortalı çalışanlar için iş göremezlik ödeneği devreye girer. Ancak bu ödenekten yararlanılabilmesi için işverenin ilgili çalışanı için çalışılmadığına dair bildirim yapması gerekir. Kişinin istirahat süreci boyunca iş yerinde bulunmadığını gösteren bu bildirimin gerçekleşmemesi halinde işçiye ilgili ödeme yapılmaz.
ÇALIŞILMADIĞINA DAİR BİLDİRİM NEREDE, NASIL YAPILIR?
Meslek hastalığı, diğer hastalıklar, doğum veyahut da iş kazası gibi durumlardan ötürü çalışamayacak olan kişilerin iş göremezlik ödeneğinden yani rapor parasından faydalanabilmeleri için işverenin harekete geçmesi ve Sosyal Güvenlik Kurumu’na kişinin istirahat ettiğini bildirmesi gerekmektedir.
İşveren ilgili işçi için çalışılmadığına dair bildirimi Sosyal Güvenlik Kurumu’nun resmi internet sitesinde yer alan ‘e- SGK- İşveren- Çalışılmadığına Dair Bildirim Girişi’ ekranı üzerinden yapabilir. Bildirimin yapılabilmesi için sisteme ilgili kullanıcı adı ve şifre ile giriş yapılması gerekmektedir.
Bildirim; sigortalı çalışanın hak ettiği istirahat süresinin bitim tarihinin de içinde bulunduğu aya ait prim belgesinin verileceği son tarihteki günün sonuna kadar online olarak yapılmalıdır. Prim belgesinde bulunan ‘eksik gün sebebi’ kısmına ise ’01 kodu’ yani istirahat kodu girişi yapılmalıdır. Bu kod sayesinde sigortalı çalışanın Sosyal Güvenlik Kurumu’nun iş göremezlik ödeneğinden yararlanması sağlanacaktır.
ÇALIŞILMADIĞINA DAİR BİLDİRİM NE ZAMANA KADAR YAPILMALIDIR?
Çalışılmadığına dair bildirim yapılması, çeşitli sebeplerden ötürü iş yerinde faaliyet gösteremeyen çalışanların maddi olarak desteklenmesi açısından son derece önemlidir. İşverenin sorumluluğunda olan bu bildirimin, çalışan rapor bitim süresinin sona ereceği son güne kadar mutlaka yapılması gerekmektedir. Bu sürenin aşılması halinde işverene idari para cezası kesilecektir.
Bazı durumlarda bildirim yapılmış olmasına rağmen işverene para cezası kesilebilmektedir. Bu, elektronik ortamda yapılmış olan bildirimin e- Ödenek programına düşmemesi ile ilgili olabilir. Bu gibi durumlarda raporun kontrolünün sağlanması halinde ceza uygulaması sistem üzerinden kaldırılmaktadır.