Çalışma Hayatı

İki bakanlık arasında asgari ücret çatlağı!

Aralık ayı asgari ücreti şekillendiren aydır. Şimdiden toto oynanmaya başlandı. Yüzde 25 mi yoksa 40 mı olacak? Yine bir tarafta bu asgari ücretle gel de sen geçin diyenlerle yüksek asgari ücretle enflasyonu nasıl kontrol edeceğiz diyenler arasında ciddi bir tartışma yaşanıyor.

Abone Ol

EMEK HABER ÖZEL / Asgari ücretin yüzde 25-40 rakamları arasında olacağı kesin. MÜSİAD Başkanı Mahmut Asmalı, yüzde 25'in üzerindeki bir asgari ücret artışının enflasyon hedeflerine ulaşmaya zarar vereceği için doğru olmadığını belirtiyor. Yani yüzde 25'in üzerindeki bir artışı Asmalı doğru bulmuyor. İşçi temsilcileri ise rakam belirtmeden feryat etmeye başladılar. 

Aslında bu ifadelerle MÜSİAD Başkanı'nın Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in sözcülüğünü yaptığı iddia ediliyor. Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, asgari ücret artışlarının enflasyonu doğrudan etkilediğini bilecek kadar ekonomi bilgisine sahip bir kişidir. Yapılacak basit bir simülasyonla dahi asgari ücret artışlarının fiyatlara etkisi hesaplanabilir. Nitekim de hesaplanıyor.

Yine kulis bilgilerine göre Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan ile Cumhurbaşkanının kafasındaki rakamın yüzde 35'e yakın olduğu ifade ediliyor. Bakan Işıkhan’ın Bakan Şimşek gibi bir sorumluluğu bulunmuyor. Ancak Işıkhan’ın doğrudan bu tür ifadeleri açık açık kullanacağını düşünmüyoruz. Çünkü Şimşek’in bakanlığa geldikten sonra hiçbir bakan mali konularda açıklama yapmıyor ya da yapamıyor.

Başka bir bilgi ise Bakan Işıkhan ile Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın asgari ücretin yüzde 40 olması gerektiğini bildirdikleri ifade ediliyor. Bu ifadelerin gerçekçi olmadığını düşünüyoruz.

Nereden bakılırsa bakılsın Bakan Şimşek ile Işıkhan’ın kafasındaki kulislere yansıyan asgari ücret arasında yüzde 15’lik fark var.  

Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği’nin (MÜSİAD) Genel Başkanı Mahmut Asmalı asgari ücret için bugün yüzde 25'i önerdi. Katıldığı programda, 2025 asgari ücret için değerlendirmelerde bulunan Mahmut Asmalı, "Açık söyleyeyim enflasyon hedeflerine ve bu kadar verilen büyük mücadeleye zarar getirecek bir asgari ücret artışını biz doğru bulmuyoruz. Bana göre yüzde 25’in üstünde bir asgari ücret artışı doğru değil" demişti.

Son tahlilde Bakan Şimşek’in razı olacağı bir rakam üzerinde asgari ücret artışı olacağını ifade etmemiz gerekiyor. Bu rakamın da Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan'ın 2025 yılında açıkladığı yüzde 21 oranındaki enflasyon rakamı tahmininin biraz üzerinde olan yüzde 25-30 bandında olacağını ifade edebiliriz. 

Türk-İş Başkanının asgari ücret değerlendirmesi ve gerçekler

Türk-İş Başkanı Ergun Atalay MÜSİAD’ın “Asgari ücret zammı yüzde 25’i geçmesin” açıklamasına ilişkin şunları söyledi:
“Asgari ücretli ile ilgili algı operasyonu yapılıyor. Enflasyonla ilgili düşük asgari ücret gerektiği söyleniyor. Enflasyonla ilgilisinin olmadığını 2024 yılında yaşadık. Asgari ücret artmadı ama enflasyon artmaya devam ediyor. İşçi, ailesi gününe ekonomik, sosyal şartlarına göre insanca yaşaması mümkün olacak, insan onuruyla bağdaşacak bir düzey tespit edilmeli. Nefes alacak bir ücret tespit edilmeli. İlk toplantıda böyle bir rakam vermek mümkün değil.  Şimdi ben burada çok güzel bir rakam söylerim. Ondan sonra ne olacak? Olacak şeyi söylemem gerekiyor. O zaman komisyona gerek yok.”

Bu ifadeler gerçeklerle örtüşmüyor. Çünkü 2024 yılı Temmuz ayında asgari ücrette bir artış yapılmadığı için enflasyon rakamları bu seviyede kaldı. Şayet Temmuz ayında asgari ücret artışı yapılmış olsaydı enflasyon rakamlarının bu seviyede kalması hemen hemen imkansızdı. 

Atalay’ın haklı olarak görmek istemediği gerçek bu. Bu yaklaşım rasyonel olmaktan ziyade duygusal. Atalay, her asgari ücret artışı sonrasında fiyat güncellemesi yapılmasını görmezden geliyor. Kabul edelim veya etmeyelim, asgari ücret artışı bir maliyet unsuru olarak işletmelerin fiyatlarına hemen yansıtılıyor. Aksini iddia edenler Aralık ve Ocak ayındaki fiyat artışlarına bakabilirler. 

Ülkedeki enflasyon gerçeğini görmeden asgari ücreti konuşmak çok anlamlı olmayacaktır. Unutulan ise denizin bittiği gerçeğidir. Sahi şuan Çin Modelini konuşan var mı? Bir de gözlerinde ışıltı olanları gören var mı?