Hak, hukuk ve emekten bahseden CHP’li belediyelerin işçi çıkarmaları gündemden düşmüyor. Parti değiştiren belediyelerin dışında başkan değiştiren belediyelerde de ciddi işten çıkarmalar yaşanmaktadır. Bu kapsamda İzmir Büyükşehir Belediyesinde yaşanan işten çıkarmalar Meclis gündemine taşındı. Bir milletvekili işten çıkarmaları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanına sordu.
Soru önergesinde açlık sınırının 22.131,06 TL, yoksulluk sınırının ise 72.088,14 TL’ye ulaştığı Türkiye’de astronomik zamlar ve yüksek enflasyon karşısında ücretleri eriyen emekçilerin bir de keyfi işten çıkarmalara maruz bırakıldığı ifade edildi.
İzmir Büyükşehir Belediyesinde seçim sonrasında başlayan işten- atmalar son hızla devam etmektedir. 2 ay kadar önce belediyenin şehir tuvaletlerinin temizlik işini ihaleye verdiği taşeron şirkette çalışan işçilerin güvenceli iş talebiyle iş bırakıp eylem yapmaları üzerine 31 Aralık 2024 tarihinde SGK tarafından eylem yapan taşeron işçilerin işten ayrılış bildirimlerinin işverence yapıldığı mesajları iletilmiştir.
Ardından, DİSK Genel-İş Sendikasının örgütlü olduğu İZENERJİ ve İZELMAN’da işçiler ücret, ikramiye ve sosyal haklarının gününde ödenmemesi, uygulanan baskı, mobbing ve tehdit üzerine 7 Ocak 2025 tarihinde iş bırakma eylemi gerçekleştirmişlerdir. Eylemlerin ardından ise belediye yönetimince Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25. Maddesi hiçe sayılarak eyleme katılan işçilere tutanaklar tutularak disiplin süreci başlatılmış, İZENERJİ Şirketinde çalışan 148 sendika üyesi işçinin ilk olarak verimsizlik iddiası ile işten çıkarılacağı duyurulmuş ardından ise daha öncesinde Kent Konseyi Müdürlüğü’nde çalışan 10 sendika üyesi işçi gibi kendi rızaları olmadan belirsiz süreli ücretsiz izne çıkarılmışlardır. Ayrıca sendikanın örgütlü olduğu ESHOT Genel Müdürlüğü’ne ait olan 236 adet otobüs yine Belediye İş Sendikasının örgütlü olduğu İZULAŞ A.Ş’ ye devretme işlemleri başlatılmıştır. 2AMfc İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde Park ve Bahçeler Dairesi’nden 148, ESHOT’tan 5 ve Kent Konseyi’nden 10 olmak üzere işten çıkarılan 163 işçinin işlerine geri iade edilmeleri talebi ile başlatmış oldukları eylemleri bir haftayı aşkın bir süredir devam etmektedir, işverenin ekonomik/finansal nedenlere dayanarak işçileri ücretsiz izne çıkarması işverenin tek taraflı kararıyla hukuken mümkün değildir. Kanunen işverenin öncelikle ücretsiz izne çıkarılacak olan işçi ile anlaşmak ve uygun şartlarda izin ya da fesih halini oluşturması gerekmektedir. İşçinin ücretsiz izne gönderilmesi teklifini işçinin kabul etmemesi durumunda işverenin o işçiyi çalıştırmaya devam etmesi ve ücretini düzenli olarak ödemesi zorunluluğu bulunmaktadır.
İşten çıkarmalarda 7 soru soruldu
Bu bağlamda;
1 - İçinde bulunduğumuz ekonomik kriz koşullarında DİSK Genel-İş Sendikası’nın örgütlü olduğu İzmir Büyükşehir Belediyesi bünyesi iştiraklerinden İZENERJİ ve İZELMAN Şirketleri işçilerinin ücret, ikramiye ve sosyal haklarının gününde ödenmemesi, emekçiler üzerinde uygulanan baskı, mobbing ve tehdit üzerine işçilerin başlatmış oldukları eylemleri bilginiz dahilinde midir?
2- Eylemlerde bulunduğu gerekçesi ile 163 işçinin kendi rızaları olmadan hukuksuz bir şekilde süresiz ücretsiz izne gönderildiği Bakanlığınızca bilinmekte midir?
3- İşverenin işçiye kıdem ve ihbar tazminatı ödememek adına fesih işlemini gerçekleştirmek yerine işçileri süresiz ücretsiz izne çıkardığı bilginiz dahilinde midir?
4- İşverenin ekonomik/finansal nedenlere dayanarak kıdem ve ihbar tazminatı ödememek adına fesih işlemi yerine işçilerini ücretsiz izne çıkarması işverenin tek taraflı kararıyla hukuken mümkün değilken 163 işçinin kendi rızaları olmaksızın süresiz bir şekilde ücretsiz izne çıkarılmasına yönelik olarak Bakanlığımızca işverene yönelik olarak başlatılan idari/cezai herhangi bir işlem bulunmakta mıdır?
5- Süresiz ücretsiz izne çıkarılan 163 işçinin kanundan doğan haklarını korumak ve işe iadelerini sağlamak üzere Bakanlığınızca herhangi bir girişimde bulunulacak mıdır?
6- Bakanlığınızın sendikaya üye olma hakkı başta olmak üzere sendikal haklara dönük ulusal ve uluslararası sözleşmelere aykırı uygulamaların önüne geçmek için adına çalışmaları olacak mıdır?
7- Kuralsız ve güvencesiz çalışmanın baskın istihdam biçimi halini almış olması ve asgari ücretin çalışanlar için temel ücret haline gelmesi konularında Bakanlığınızın üzerinde çalıştığı düzenlemeler var mıdır?