Yüksek enflasyon sebebi ile alım gücünün iyiden iyiye düştüğü ve nakit sorunu yaşanan Türkiye’de vatandaşlar kredi kartlarına yükleniyor. 1.4 trilyon TL’yi bulan kart borcunun 328 milyar TL’si faize bırakıldı. Limiti 50 bin TL’ye kadar olan 8.7 milyon kişi 88.3 milyar TL’lik kart borcunu çevirmekte zorlanıyor. Hal böyle olunca çoğu insanlar bankalar tarafından takibe alınıyor.
Kredi kartında aktif kart kullanan kişi sayısı 28 milyona yaklaşırken, faiz oranlarında artış ile birlikte ödeme güçlüğü yaşayanların borç riski de büyüyor. Merkez Bankası Finansal İstikrar Raporu bireysel kredi kart borçlarının yüzde 22.9’unun ödenmeyerek faize bırakıldığını gösteriyor. Söz konusu oran rapora göre son 1 yılda 848 milyar TL’lik artışla 1 trilyon 433 milyar TL’ye ulaşan bireysel kredi kartı borcunun 328 milyar TL’lik kısmının ödenemeyerek faize bırakıldığını gösteriyor.
“Gecikmeye bırakılan borcun toplam bireysel kredi kartı bakiyesine oranı yüzde 22.9 ile tarihsel ortalamasının üzerine çıkmıştır” denilen raporda, artan kredi kartı faiz oranları ile birlikte özellikle gelir ve borçlanma uyumsuzluğu olan bireylerde faize bırakma davranışının borç servis yükünü artırabileceğine dikkat çekildi.
8.7 milyon kişi 88.3 milyar TL borçlandı
Raporda, 50 bin TL ve altı limite sahip kredi kartlarında ise limit kullanım oranının artışını sürdürdüğü görüldü. Buna göre, kredi kartı limit toplamı 50 bin TL’ye kadar olan bireylerin limitlerinin yüzde 51.6’sı borç bakiyesine dönüşürken daha üst limit gruplarındaki bireylerin limit kullanımı görece düşük seviyede kalıyor. Bireylerin tüm bankalardaki toplam limit tutarına göre belirlenen limit gruplarındaki görünümüne bakıldığında, 200 bin TL ve üzeri limite sahip olan bireylerin toplam kredi kartı borçlarının yarısından fazlasına sahip olduğu görülüyor. Rapora göre 8.7 milyon kişinin toplam 171.3 milyar TL’lik kredi kartı bakiyesi bulunurken, bu tutarın 88.3 milyar TL’si borçlanılmış durumda bulunuyor.
Bireylerin temerrüt riskini artırıyor
Finansal koşullardaki sıkılaşma sonrasında bireysel kredi tahsili gecikmiş alacak (TGA) oranında bir miktar bozulmanın gözlendiğine dikkat çekilen Merkez Bankası raporunda kredi kartı harcamalarının sonradan taksitlendirilmesi veya borcun tamamının ödenmeyerek faize bırakılmasının özellikle borçlanma maliyetlerinin yükseldiği dönemlerde bireylerin temerrüt riskini artırabildiğine dikkat çekildi.
Hane halkı kredi ve kredi kartı borcu 10 milyar TL
TCMB Finansal İstikrar Raporu’na göre Mart 2024 itibarıyla varlık yönetim şirketlerine devredilen hane halkı batık kredi ve kredi kartı borcu 47 milyar TL’ye ulaşıyor. Varlık yönetim şirketleri alacakları Mart 2023’te 37 milyar TL seviyesindeydi. Buna göre, bankaların son bir yılda 10 milyar TL’ye ulaşan hanehalkı kredi ve kredi kartı borcunun varlık yönetim şirketlerine devrettiği görülüyor.
