Önsel Ünal / Gelişen, değişen ve dönüşen dünyada şüphesiz çalışma hayatının büyük rolü var. Bilişim çağında bilgisayar ve internet günümüzün nerdeyse vazgeçilmezleri arasında. Teknoloji, şüphesiz iş hayatında beraberinde kaliteyi ve üretkenliği getirdi. İnternet, çalışanların verimliliğini artıran ve işletmelerin neredeyse eli kolu ayağı. Ancak, bilişim teknolojisinin iş yaşamına olumlu etkilerinin yanı sıra bilgisayar ve internetin mesai saatlerinde iş-dışı amaçla kullanılması yani ‘sanal kaytarma’ işverenin yeni sorunları arasında.
“Sanal Kaytarma”; çalışanların işletmenin sağlamış olduğu interneti mesai saatleri içerisinde işle alakası olmayan kişisel amaçları için gönüllü kullanımı olarak ifade ediliyor. Sanal kaytarma da, önemli ve önemsiz sanal kaytarma olarak ikiye ayrılıyor. Önemsiz sanal kaytarma kişisel e-posta alma, haber ve finans sayfalarında gezinme, çevrimiçi alışveriş yapma gibi etkinlikleri içerirken, Ciddi Sanal Kaytarma, yetişkin içerikli web sayfalarını görüntüleme, kişisel web sayfasına bakım yapma, sohbet odalarında kişilerle yazışma, çevrimiçi kumar oynama ve müzik indirme gibi aktiviteleri içeriyor.
Şeker-İş Sendikası’nın hakemli dergisi İş ve Hayat’ta yer alan bir makalede iş ile alakası olmayan internet ve bilişim teknolojilerinin mesai saatlerinde amacı dışında kullanımının etkilerine ve alınacak tedbirlere yer verildi. Önemli ve önemsiz sanal kaytarmanın ele alındığı yazıda teknolojiyi amacı dışı kullanmanın işverenlerce oluşturduğu sakıncalar ele alındı.
KADINLAR ERKEKLERDEN DAHA AZ SANAL KAYTARIYOR
Çalışanların Sanal Kaytarma Düzeylerinin Yaşa Göre Karşılaştırılmasının yapıldığı araştırmada 50 yaşından büyük olan çalışanların sanal kaytarma faaliyetlerinin yaş ilerledikçe azaldığı öne sürüldü. Kadınların önemsiz sanal kaytarma puanlarının ise erkeklerin önemsiz sanal kaytarma puanlarından yüksek olduğu yani mesai saatleri içinde bireysel amaçlı olarak teknolojiyi erkeklere göre daha az kullandıkları ortaya konuldu.
DENGELİ KULLANIM
Araştırmada işyerinde kullanılan internetin, takip ve filtreleme sistemleriyle makul düzeylerde sınırlandırılmasının özel ve kamu kuruluşlarında olumlu etkilere sahip olabileceği vurgusu yapıldı. Ancak, bir işletmede takip ve filtreleme politikalarının uygulanmasında hangi sertlikte kullanılacağı önem taşıyor. Çalışanların sanal kaytarma davranışlarına karşı herhangi bir yaptırımın olmamasının örgütü yasal yükümlülüğe maruz bırakabilmesine rağmen sıfır tolerans politikasının yöneticiler ve çalışanlar arasında güvensizliğe yol açabileceği öne sürüldü.
BELİRLİ ZAMANLARDA SANAL KAYTARMA İZNİ
Yöneticilerin internet erişim politikalarının dengeli bir şekilde kullanılmasının önemine dikkat çekildiği makalede çalışanlara mesai saatleri içinde belirli zamanlarda ve makul boyutlarda önemsiz sanal kaytarma aktiviteleri için izin verilmesinin iş stresini azaltabileceği ve verimliliği artırabileceği vurgusu yapıldı.
